7. Przychody i koszty z tytułu odsetek
Istotne zasady rachunkowości
Efektywna stopa procentowa jest stopą, która dyskontuje oszacowane przyszłe pieniężne wpływy oraz płatności dokonywane w oczekiwanym okresie do wygaśnięcia instrumentu finansowego.
Przychody z tytułu odsetek obejmują odsetki oraz prowizje otrzymane lub należne z tytułu kredytów, lokat międzybankowych i papierów wartościowych wycenianych według zamortyzowanego kosztu ujęte w kalkulacji efektywnej stopy procentowej, kredytów i papierów wartościowych wycenianych do wartości godziwej przez pozostałe dochody całkowite lub przez wynik finansowy oraz instrumentów pochodnych zabezpieczających.
Wyliczenie efektywnej stopy procentowej obejmuje wszelkie płacone i otrzymywane przez strony umowy prowizje, koszty transakcji oraz wszelkie inne premie i dyskonta stanowiące integralną część efektywnej stopy procentowej.
Przychody z tytułu odsetek oblicza się od wartości bilansowej brutto składnika aktywów finansowych, za wyjątkiem składników aktywów finansowych dotkniętych utratą wartości ze względu na ryzyko kredytowe („w Koszyku 3”) oraz zakupionych lub utworzonych składników aktywów finansowych dotkniętych utratą wartości ze względu na ryzyko kredytowe (tzw. aktywa POCI). W momencie rozpoznania utraty wartości aktywów finansowych wycenianych według zamortyzowanego kosztu lub wycenianych do wartości godziwej przez pozostałe dochody całkowite, przychody odsetkowe ujmowane są dalej w rachunku zysków i strat, lecz liczone są od wartości brutto pomniejszonej o odpis na oczekiwane straty kredytowe.
Koszty odsetek dotyczące zobowiązań z tytułu rachunków klientów oraz zobowiązań z tytułu emisji własnych papierów wartościowych ujmowane są w rachunku zysków i strat również z zastosowaniem efektywnej stopy procentowej.
Przychody i koszty z tytułu bancassurance
Grupa dokonuje podziału należnego wynagrodzenia z tytułu sprzedaży produktów ubezpieczeniowych powiązanych z produktami kredytowymi na odrębne elementy, tj. dzieląc należne wynagrodzenie w proporcji, odpowiednio, wartości godziwej instrumentu finansowego oraz wartości godziwej usługi pośrednictwa, w stosunku do sumy tych wartości. Ustalając wartość godziwą poszczególnych elementów wynagrodzenia Grupa opiera się w jak największym stopniu na danych rynkowych.
Poszczególne elementy wynagrodzenia Grupy za sprzedaż produktów ubezpieczeniowych powiązanych z produktami kredytowymi są ujmowane w rachunku zysków i strat według następujących zasad:
- wynagrodzenie z tytułu instrumentu finansowego – jako element efektywnej stopy procentowej, stanowiąc część przychodów z tytułu odsetek,
- wynagrodzenie z tytułu wykonania usługi pośrednictwa – jednorazowo w momencie sprzedaży produktu ubezpieczeniowego, stanowiąc część przychodów z tytułu prowizji.
Dodatkowo Grupa dokonuje szacunku części wynagrodzenia, która będzie zwracana w okresach po sprzedaży produktu ubezpieczeniowego (np. z tytułu rezygnacji przez Klienta z ubezpieczenia, wcześniejszej spłaty kredytu). Szacunek rezerwy na zwroty oparty jest na analizie historycznych informacji o rzeczywistych zwrotach w przeszłości oraz przewidywaniach, co do trendu zwrotów w przyszłości.
Informacje finansowe
Przychody z tytułu odsetek
2021 | ||||
AKTYWA FINANSOWE WYCENIANE WEDŁUG ZAMORTYZOWANEGO | AKTYWA FINANSOWE WYCENIANE W WARTOŚCI GODZIWEJ PRZEZ INNE CAŁKOWITE DOCHODY | AKTYWA FINANSOWE WYCENIANE W WARTOŚCI GODZIWEJ PRZEZ WYNIK FINANSOWY | RAZEM | |
Przychody z tytułu odsetek obliczone przy zastosowaniu metody efektywnej stopy procentowej | 5 109 180 | 453 072 | – | 5 562 252 |
Kredyty i pożyczki (w tym należności z leasingu finansowego) | 4 568 183 | 20 076 | – | 4 588 259 |
Lokaty w bankach | 5 466 | – | – | 5 466 |
Transakcje z tytułu zakupionych papierów wartościowych z otrzymanym przyrzeczeniem odsprzedaży | 9 011 | – | – | 9 011 |
Dłużne papiery wartościowe | 526 520 | 432 996 | – | 959 516 |
Pozostałe przychody z tytułu odsetek dotyczące aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy | – | – | 308 104 | 308 104 |
Kredyty i pożyczki oraz pozostałe należności od klientów | – | – | 885 | 885 |
Pochodne instrumenty zabezpieczające | – | – | 305 632 | 305 632 |
Dłużne papiery wartościowe przeznaczone do obrotu | – | – | 1 587 | 1 587 |
Razem | 5 109 180 | 453 072 | 308 104 | 5 870 356 |
2020 | ||||
AKTYWA FINANSOWE WYCENIANE WEDŁUG ZAMORTYZOWANEGO KOSZTU | AKTYWA FINANSOWE WYCENIANE W WARTOŚCI GODZIWEJ PRZEZ INNE CAŁKOWITE DOCHODY | AKTYWA FINANSOWE WYCENIANE W WARTOŚCI GODZIWEJ PRZEZ WYNIK FINANSOWY | RAZEM | |
Przychody z tytułu odsetek obliczone przy zastosowaniu metody efektywnej stopy procentowej | 4 983 095 | 627 760 | – | 5 610 855 |
Kredyty i pożyczki (w tym należności z leasingu finansowego) | 4 561 654 | 33 515 | – | 4 595 169 |
Lokaty w bankach | 12 702 | – | – | 12 702 |
Transakcje z tytułu zakupionych papierów wartościowych z otrzymanym przyrzeczeniem odsprzedaży | 10 498 | – | – | 10 498 |
Dłużne papiery wartościowe | 398 241 | 594 245 | – | 992 486 |
Pozostałe przychody z tytułu odsetek dotyczące aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy | – | – | 238 504 | 238 504 |
Kredyty i pożyczki oraz pozostałe należności od klientów | – | – | 2 127 | 2 127 |
Pochodne instrumenty zabezpieczające | – | – | 230 423 | 230 423 |
Dłużne papiery wartościowe przeznaczone do obrotu | – | – | 5 954 | 5 954 |
Razem | 4 983 095 | 627 760 | 238 504 | 5 849 359 |
Koszty z tytułu odsetek
2021 | 2020 | |
---|---|---|
Depozyty klientów | -58 793 | -429 000 |
Depozyty innych banków | -9 022 | -8 454 |
Transakcje z tytułu sprzedanych papierów wartościowych z udzielonym przyrzeczeniem odkupu | -5 269 | -6 994 |
Kredyty i pożyczki | -22 400 | -35 876 |
Leasing | -9 181 | -10 461 |
Dłużne papiery wartościowe | -104 930 | -156 562 |
Razem | -209 595 | -647 347 |