42. Zobowiązania warunkowe

Grupa zawiera transakcje, które w momencie zawarcia nie są ujmowane w sprawozdaniu z sytuacji finansowej jako aktywa lub zobowiązania, natomiast powodują powstanie zobowiązań warunkowych i promes zobowiązań. Zobowiązania warunkowe charakteryzują się tym, że są:

• potencjalnym zobowiązaniem, którego istnienie zostanie potwierdzone w momencie wystąpienia lub niewystąpienia niepewnych przyszłych zdarzeń, które nie podlegają pełnej kontroli Grupy (np. prowadzone sprawy sporne),
• obecnym zobowiązaniem, które powstaje na skutek zdarzeń przeszłych, ale nie jest ujmowane w sprawozdaniu z sytuacji finansowej, ponieważ nie jest prawdopodobne, aby konieczne było wydatkowanie środków w celu wypełnienia obowiązku lub kwoty zobowiązania nie można wycenić wystarczająco wiarygodnie (przede wszystkim: niewykorzystane linie kredytowe oraz udzielone gwarancje, akredytywy i poręczenia).

Gwarancje finansowe to umowy zobowiązujące Grupę jako ich wystawcę do dokonania określonych płatności rekompensujących posiadaczowi stratę, jaką poniesie z powodu niedokonania przez określonego dłużnika płatności w przypadającym terminie, zgodnie z pierwotnymi lub zmienionymi warunkami instrumentu dłużnego.

Gwarancje finansowe wycenia się według wyższej z następujących wartości:

• kwoty odpisu na oczekiwane straty kredytowe, lub
• początkowo ujętej kwoty, pomniejszonej o skumulowaną kwotę dochodów ujmowanych zgodnie z zasadami MSSF 15.

Na dzień 31 grudnia 2021 roku z udziałem Grupy toczą się następujące istotne z uwagi na wartość przedmiotu sporu postępowania sądowe o zapłatę:

• w grupie zobowiązań (przeciwko Grupie):
  • powództwa syndyka spółki akcyjnej w upadłości likwidacyjnej – powództwo o zapłatę odszkodowania za szkodę poniesioną wskutek postawienia przez Bank w stan natychmiastowej wymagalności wierzytelności z tytułu zapłaty ceny z umowy przelewu wierzytelności kredytowej oraz przeprowadzenia egzekucji komorniczej pozostałej do zapłaty części tej ceny, wartość przedmiotu sporu 57 450 130 złotych, data wszczęcia postępowania –30 kwietnia 2015 roku, w obecnym stanie faktycznym i prawnym Bank ocenia ryzyko wypływu środków jako możliwe,
  • z powództwa osoby fizycznej – powództwo o zapłatę przez Bank kwoty pobranej tytułem rozliczenia terminowych operacji finansowych, wartość przedmiotu sporu 38 916 555,18 złotych, data wszczęcia postępowania – 2 października 2016 roku, w dniu 6 maja 2019 roku Sąd Okręgowy w Warszawie wydał wyrok zasądzający od Banku kwotę 3 392 349,18 złotych, a w pozostałym zakresie oddalił powództwo, wyrok jest nieprawomocny. Powód i Bank złożyli apelacje od wyroku. Sąd Apelacyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 16 grudnia 2020 r. uchylił wyrok Sądu Okręgowego w całości i przekazał sprawę temu Sądowi do ponownego rozpoznania. Bank podtrzymuje dotychczasową ocenę ryzyka wypływu środków i w zakresie kwoty zasądzonej przez Sąd Okręgowy Bank ocenia ryzyko wypływu środków jako prawdopodobne, a w pozostałym zakresie jako możliwe,
  • z powództwa beneficjenta gwarancji – powództwo o zapłatę roszczenia z gwarancji wystawionej przez Bank, wartość przedmiotu sporu 32 750 000 złotych, data wszczęcia postępowania – 14 stycznia 2014 roku, wobec cofnięcia pozwu Sąd Okręgowy we Wrocławiu postanowieniem z dnia 26 listopada 2021 roku umorzył postępowanie, postanowienie jest nieprawomocne; w obecnym stanie faktycznym i prawnym Bank ocenia ryzyko wypływu środków jako znikome,
  • z powództwa osoby prawnej – powództwo o zapłatę odszkodowania za utratę wartości przedmiotów leasingu; wartość przedmiotu sporu 21 001 551 złotych, data wszczęcia postępowania – 10 marca 2011 roku, w obecnym stanie faktycznym i prawnym Bank ocenia ryzyko wypływu środków jako znikome.
• w grupie wierzytelności (z powództwa Grupy):
• interwencja główna Banku przeciwko stronom pozwu głównego – przedmiotem interwencji jest żądanie zapłaty z tytułu cesji wierzytelności stanowiącej zabezpieczenie należności Banku, wartość przedmiotu sporu 321 979 666,87 złotych, data wszczęcia postępowania – 26 października 2018 roku, w wyniku zawartej ugody w 2021 roku i cofnięcia pozwu przez Bank, Sąd Okręgowy w Warszawie postanowieniem z dnia 18 stycznia 2022 roku umorzył postępowanie, postanowienie jest nieprawomocne;
• pozew Banku o zapłatę przeciwko dłużnikowi rzeczowemu z tytułu hipoteki zabezpieczającej spłatę udzielonego kredytu, wartość przedmiotu sporu 132 877 901 złotych, data wszczęcia postępowania – 21 stycznia 2016 roku,
• interwencja główna Banku przeciwko stronom pozwu głównego – przedmiotem interwencji jest żądanie zapłaty z tytułu cesji wierzytelności stanowiącej zabezpieczenie należności Banku, wartość przedmiotu sporu 119 020 334 złotych, data wszczęcia postępowania – 26 października 2018 roku, w wyniku zawartej ugody w 2021 roku i cofnięcia pozwu przez Bank, Sąd Okręgowy w Rzeszowie postanowieniem z dnia 13 stycznia 2022 roku umorzył postępowanie, postanowienie jest nieprawomocne;
• pozew wzajemny Banku o zapłatę należności z tytułu przelewu wierzytelności, wartość przedmiotu sporu 89 977 886 złotych, data wszczęcia postępowania – 28 lutego 2013 roku, w wyniku zawartej ugody w 2021 roku i cofnięcia skargi kasacyjnej przez Bank, Sąd Najwyższy postanowieniem z dnia 25 stycznia 2022 roku umorzył postępowanie kasacyjne, postanowienie jest nieprawomocne;
• interwencja główna Banku przeciwko stronom pozwu głównego – przedmiotem interwencji jest żądanie realizacji (zapłaty) nabytej przez Bank od jednego z pozwanych wierzytelności, wobec drugiego z pozwanych, wartość przedmiotu sporu 67 432 617,21 złotych, data wszczęcia postępowania – 23 stycznia 2006 roku, w wyniku sprzedaży wierzytelności w miejsce Banku do procesu wstąpił nabywca wierzytelności na podstawie art. 192 pkt 3 Kodeksu postępowania cywilnego. Sprawa ostatecznie zakończona w IV kwartale 2021 roku.

Żadne z postępowań toczących się w 2021 roku przed sądem, organem właściwym dla postępowania arbitrażowego lub organem administracji publicznej nie stwarzało zagrożenia dla płynności finansowej Grupy.

Grupa utworzyła rezerwy na sprawy sporne prowadzone przeciwko podmiotom Grupy, które w opinii prawnej wiążą się z ryzykiem wypływu środków z tytułu wypełnienia obowiązku. Wartość rezerw na dzień 31 grudnia 2021 roku wynosi 211 909 tys. złotych (na 31 grudnia 2020 roku 178 589 tys. złotych).

Ponadto, na dzień 31 grudnia 2021 roku Grupa dokonała oceny ryzyka prawnego dotyczącego walutowych kredytów hipotecznych w CHF i utworzyła rezerwę związaną z tym ryzykiem. Szczegóły zostały zaprezentowane w

.

Udzielone zobowiązania finansowe według podmiotów

Udzielone zobowiązania gwarancyjne według podmiotów

Otrzymane zobowiązania pozabilansowe według podmiotów

Ponadto Grupa ma możliwość uzyskania finansowania w Narodowym Banku Polskim pod zastaw posiadanych rządowych papierów wartościowych.