30. Rzeczowe aktywa trwałe
Istotne zasady rachunkowości
Rzeczowe aktywa trwałe stanowią kontrolowane środki trwałe oraz nakłady na ich budowę. Do środków trwałych zaliczane są składniki rzeczowych aktywów trwałych o przewidywanym okresie wykorzystywania dłuższym niż rok, które są utrzymywane z uwagi na ich wykorzystanie na własne potrzeby.
Składniki rzeczowych aktywów trwałych wykazywane są według ceny nabycia lub kosztu wytworzenia pomniejszone o wartość skumulowanej amortyzacji oraz odpisy z tytułu utraty wartości.
Każda część składowa pozycji rzeczowych aktywów trwałych, której cena nabycia lub koszt wytworzenia jest istotny w porównaniu z ceną nabycia lub kosztem wytworzenia całej pozycji jest amortyzowana osobno. Grupa alokuje początkową wartość pozycji rzeczowych aktywów trwałych na jej istotne części.
Koszty modernizacji rzeczowych aktywów trwałych odpowiednio zwiększają ich wartość bilansową lub są ujmowane jako oddzielny składnik rzeczowych aktywów trwałych tylko wtedy, gdy prawdopodobne jest, że z tytułu tych nakładów nastąpi wpływ korzyści ekonomicznych do Grupy, a koszt tych nakładów można wiarygodnie zmierzyć.
Koszty napraw i utrzymania rzeczowych aktywów trwałych obciążają rachunek zysków i strat w okresie sprawozdawczym, w którym zostały poniesione.
Koszty finansowania zewnętrznego, które można bezpośrednio przyporządkować nabyciu, budowie lub wytworzeniu dostosowywanego składnika aktywów, są częścią ceny nabycia lub kosztu wytworzenia tego składnika aktywów. Pozostałe koszty finansowania zewnętrznego są ujmowane jako koszt.
Informacje finansowe
| 31.12.2021 | 31.12.2020 | |
|---|---|---|
| Środki trwałe, w tym: | 1 720 780 | 1 791 346 |
| grunty i budynki | 1 099 493 | 1 224 142 |
| maszyny i urządzenia | 387 813 | 384 718 |
| środki transportu | 122 782 | 73 407 |
| inne | 110 692 | 109 079 |
| Środki trwałe w budowie oraz zaliczki na środki trwałe w budowie | 109 451 | 128 101 |
| Razem | 1 830 231 | 1 919 447 |
Poniżej zostały przedstawione zmiany pozycji rzeczowych środków trwałych w ciągu okresu sprawozdawczego
| 2021 | GRUNTY I BUDYNKI | MASZYNY I URZĄDZENIA | ŚRODKI TRANSPORTU | INNE | ŚRODKI TRWAŁE W BUDOWIE | RAZEM |
| WARTOŚĆ BRUTTO | ||||||
| Stan na początek okresu | 2 948 720 | 1 555 430 | 155 341 | 490 811 | 128 101 | 5 278 403 |
| Zwiększenia, w tym: | 107 556 | 139 732 | 87 507 | 24 420 | 129 167 | 488 382 |
| nabycie | 12 646 | 6 083 | 82 570 | 235 | 129 103 | 230 637 |
| przeniesienie ze środków trwałych w budowie | 19 039 | 100 820 | 2 | 20 185 | – | 140 046 |
| zwiększenia z tytułu przejęcia Idea Bank S.A. | – | 22 880 | 2 656 | 3 369 | 64 | 28 969 |
| inne | 75 871 | 9 949 | 2 279 | 631 | – | 88 730 |
| Zmniejszenia, w tym: | -215 932 | -164 561 | -64 614 | -48 568 | -147 817 | -641 492 |
| likwidacja i sprzedaż | -72 439 | -163 459 | -63 807 | -48 227 | – | -347 932 |
| przeniesienie do aktywów trwałych przeznaczonych do sprzedaży | -7 209 | -1 061 | -210 | -341 | – | -8 821 |
| przeniesienie ze środków trwałych w budowie | – | – | – | – | -140 046 | -140 046 |
| inne | -136 284 | -41 | -597 | – | -7 771 | -144 693 |
| Stan na koniec okresu | 2 840 344 | 1 530 601 | 178 234 | 466 663 | 109 451 | 5 125 293 |
| UMORZENIE | ||||||
| Stan na początek okresu | 1 718 162 | 1 168 980 | 81 171 | 381 647 | – | 3 349 960 |
| Zwiększenia, w tym: | 179 021 | 109 876 | 22 310 | 21 044 | – | 332 251 |
| amortyzacja | 175 433 | 109 876 | 14 527 | 21 044 | – | 320 880 |
| inne | 3 588 | – | 7 783 | – | – | 11 371 |
| Zmniejszenia, w tym: | -180 221 | -137 405 | -50 525 | -46 747 | – | -414 898 |
| likwidacja i sprzedaż | -68 268 | -136 567 | -50 187 | -46 293 | – | -301 315 |
| przeniesienie do aktywów trwałych przeznaczonych do sprzedaży | -5 248 | -838 | -104 | -278 | – | -6 468 |
| inne | -106 705 | – | -234 | -176 | – | -107 115 |
| Stan na koniec okresu | 1 716 962 | 1 141 451 | 52 956 | 355 944 | – | 3 267 313 |
| ODPISY AKTUALIZUJĄCE | ||||||
| Stan na początek okresu | 6 416 | 1 732 | 763 | 85 | – | 8 996 |
| Zwiększenia | 18 438 | – | 1 733 | – | – | 20 171 |
| Zmniejszenia | -965 | -395 | – | -58 | – | -1 418 |
| Stan na koniec okresu | 23 889 | 1 337 | 2 496 | 27 | – | 27 749 |
| WARTOŚĆ NETTO | ||||||
| Stan na początek okresu | 1 224 142 | 384 718 | 73 407 | 109 079 | 128 101 | 1 919 447 |
| Stan na koniec okresu | 1 099 493 | 387 813 | 122 782 | 110 692 | 109 451 | 1 830 231 |
Poniżej zostały przedstawione zmiany pozycji rzeczowych środków trwałych w ciągu okresu sprawozdawczego
| 2020 | GRUNTY I BUDYNKI | MASZYNY I URZĄDZENIA | ŚRODKI TRANSPORTU | INNE | ŚRODKI TRWAŁE W BUDOWIE | RAZEM |
| WARTOŚĆ BRUTTO | ||||||
| Stan na początek okresu | 2 788 773 | 1 459 397 | 134 813 | 465 674 | 176 952 | 5 025 609 |
| Zwiększenia, w tym: | 176 264 | 287 113 | 49 747 | 39 599 | 233 319 | 786 042 |
| nabycie | 18 236 | 75 959 | 24 768 | 359 | 233 319 | 352 641 |
| przeniesienie ze środków trwałych w budowie | 51 843 | 190 374 | 1 629 | 38 324 | – | 282 170 |
| inne | 106 185 | 20 780 | 23 350 | 916 | – | 151 231 |
| Zmniejszenia, w tym: | -16 317 | -191 080 | -29 219 | -14 462 | -282 170 | -533 248 |
| likwidacja i sprzedaż | -13 335 | -110 750 | -6 951 | -10 788 | – | -141 824 |
| przeniesienie do aktywów trwałych przeznaczonych do sprzedaży | – | – | – | – | – | – |
| przeniesienie ze środków trwałych w budowie | – | – | – | – | -282 170 | -282 170 |
| inne | -2 982 | -80 330 | -22 268 | -3 674 | – | -109 254 |
| Stan na koniec okresu | 2 948 720 | 1 555 430 | 155 341 | 490 811 | 128 101 | 5 278 403 |
| UMORZENIE | ||||||
| Stan na początek okresu | 1 493 849 | 1 168 869 | 61 285 | 372 663 | – | 3 096 666 |
| Zwiększenia, w tym: | 232 477 | 130 944 | 44 144 | 23 097 | – | 430 662 |
| amortyzacja | 161 103 | 114 953 | 13 813 | 17 996 | – | 307 865 |
| inne | 71 374 | 15 991 | 30 331 | 5 101 | – | 122 797 |
| Zmniejszenia, w tym: | -8 164 | -130 833 | -24 258 | -14 113 | – | -177 368 |
| likwidacja i sprzedaż | -8 023 | -104 441 | – 2 354 | -10 493 | – | -125 311 |
| przeniesienie do aktywów trwałych przeznaczonych do sprzedaży | – | – | – | – | – | – |
| inne | -141 | -26 392 | -21 904 | -3 620 | – | -52 057 |
| Stan na koniec okresu | 1 718 162 | 1 168 980 | 81 171 | 381 647 | – | 3 349 960 |
| ODPISY AKTUALIZUJĄCE | ||||||
| Stan na początek okresu | 6 086 | 2 520 | – | 85 | – | 8 691 |
| Zwiększenia | 2 957 | – | 763 | – | – | 3 720 |
| Zmniejszenia | -2 627 | -788 | – | – | – | -3 415 |
| Stan na koniec okresu | 6 416 | 1 732 | 763 | 85 | – | 8 996 |
| WARTOŚĆ NETTO | ||||||
| Stan na początek okresu | 1 288 838 | 288 008 | 73 528 | 92 926 | 176 952 | 1 920 252 |
| Stan na koniec okresu | 1 224 142 | 384 718 | 73 407 | 109 079 | 128 101 | 1 919 447 |
W okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2021 roku wartość nabytych przez Grupę składników „Rzeczowych aktywów trwałych” wynosi 230 637 tys. złotych (w roku 2020 wyniosła 352 641 tys. złotych), natomiast wartość składników zbytych wynosi 28 317 tys. złotych (w roku 2020 wyniosła 5 254 tys. złotych).
Kwota otrzymanych odszkodowań uzyskanych od stron trzecich z tytułu utraty wartości lub utracenia pozycji rzeczowych aktywów trwałych ujętych w rachunku zysków i strat w 2021 roku wyniosła 1 570 tys. złotych (w 2020 roku 1 827 tys. złotych).
W okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2021 roku i w 2020 roku nie występowały ograniczenia dotyczące tytułu prawnego do rzeczowych aktywów trwałych tytułem zabezpieczenia zobowiązań.
Zobowiązania umowne
Na dzień 31 grudnia 2021 roku jednostki wchodzące w skład Grupy zawarły umowy z kontrahentami na nabycie w przyszłości rzeczowych aktywów trwałych w kwocie 8 498 tys. złotych (na 31 grudnia 2020 roku – 45 043 tys. złotych).