Perspektywy

Działalność Banku Pekao S.A. i spółek Grupy w przeważającej części prowadzona jest na terytorium Polski, dlatego na wyniki Grupy będą miały wpływ przede wszystkim wydarzenia gospodarcze zachodzące w kraju oraz wydarzenia międzynarodowe mające wpływ na gospodarkę krajową.

Rok 2022 był czasem dużej niepewności gospodarczej, ale jednocześnie kontynuacji popandemicznej odbudowy i powrotu gospodarki do “normalności”. Polski PKB urósł ostatecznie o 4,9% r/r, odzwierciedlając mocną koniunkturę na początku roku, w dalszej części 2022 roku nastroje w gospodarce pogarszały się z uwagi na rosnące w szybkim tempie ceny oraz jednoczesne zacieśnianie polityki monetarnej. Na 2023 rok prognozujemy wyraźne spowolnienie tempa wzrostu gospodarczego do 0,8% r/r z uwagi na wyhamowanie globalnej koniunktury i konsekwencje schładzania popytu kanałem polityki pieniężnej. Przyczyn spowolnienia należy upatrywać w słabszej konsumpcji prywatnej (ze względu na obniżającą się, lecz nadal wysoką dynamikę cen i materializację efektów podwyżek stóp procentowych), nienajlepszych perspektywach inwestycji prywatnych i dalszej niepewności w związku sytuacją geopolityczną.

Perspektywy rozwoju gospodarki będą miały wpływ na popyt na produkty bankowe oraz ewentualne dalsze zmiany kosztów ryzyka w wyniku aktualizacji założeń o sytuacji gospodarczej.

Niezależnie od sytuacji ekonomicznej, dla banków niezmiennie istotną rolę odgrywa otoczenie podatkowo-regulacyjne, w tym w szczególności obowiązywanie podatku od niektórych instytucji finansowych, wysokie wymagania w zakresie kapitałów własnych, obciążenia na rzecz BFG, koszty dalszych dostosowań do licznych rozwiązań regulacyjnych (m.in. MIFID II, RODO, PSD II, MREL), jak też wprowadzenie w Polsce maksymalnej wysokości wynagrodzenia stałego za zarządzanie funduszami inwestycyjnymi. Otoczenie podatkowo-regulacyjne sektora pozostaje bardzo restrykcyjne, co w połączeniu z niepewną sytuacją gospodarczą może przekładać się na zdolność poszczególnych instytucji do rozwijania akcji kredytowej, jak też ich wyniki finansowe. Czynnikiem mającym pozytywny wpływ na wynik sektora bankowego będzie brak składki na rzecz BFG w 2023 roku, banki będą obciążone jedynie składką na fundusz przymusowej restrukturyzacji banków i można spodziewać się, że będzie ona niższa niż w roku poprzednim.

Jednym z ważniejszych czynników w zakresie otoczenia instytucjonalnego pozostaje kwestia walutowych kredytów hipotecznych. Przy braku ostatecznego rozwiązania systemowego w tej sprawie, największe przełożenie na system bankowy będą miały rozstrzygnięcia sądowe w poszczególnych, indywidualnych przypadkach umów. Szereg wydarzeń (m.in. orzeczenia TSUE) skłonił bowiem rosnącą liczbę kredytobiorców do rozstrzygnięcia sporu na drodze sądowej. Będzie to mieć silny, negatywny wpływ na wyniki banków, w szczególności tych o dużym portfelu tego typu kredytów. Dotychczas głównym kanałem wpływu były rezerwy założone przez banki w związku z przewidywanym ryzykiem prawnym – miały one silny, negatywny wpływ na wyniki sektora w ostatnich trzech latach. Według większości szacunków, łączne koszty dla sektora mogą sięgnąć kilkudziesięciu miliardów złotych, ale są one trudne do oszacowania i mogą być rozłożone w czasie. Wiele będzie zależało m.in. od faktycznej liczby pozwów (ilu kredytobiorców zdecyduje się na drogę sądową), interpretacji krajowych sądów w poszczególnych sprawach, reakcji krajowych instytucji nadzorujących czy działań samych banków. Nie można również wykluczyć scenariusza, w którym kwestia kredytów frankowych znajdzie jednak ostateczne rozwiązanie na drodze ustawowej.

Bank Pekao S.A. będzie monitorował kierunek podejmowanych przez polskie sądy decyzji oraz praktykę rynkową i zachowania kredytobiorców i na bieżąco dokonywał oceny prawdopodobieństwa wypływu środków pieniężnych w odniesieniu do przedmiotowych kredytów hipotecznych. Wpływ może być jednak pośredni w przypadku ewentualnych problemów finansowych niektórych mniejszych instytucji o szczególnie dużej ekspozycji na omawiane ryzyko.

Kolejnym, istotnym czynnikiem mającym wpływ na wyniki sektora bankowego w 2022 i 2023 roku będą miały tzw. wakacje kredytowe oraz kredyt hipoteczne oferowane z oprocentowaniem 2%. Obciążenie w postaci pierwszego z wymienionych rozwiązań było obserwowane w III kwartale 2022 roku, kiedy to wakacje kredytowe obniżyły wynik netto 9 notowanych na giełdzie banków o prawie 13 mld zł. Przez pierwsze 2,5 miesiąca trwania programu wakacji kredytowych na skorzystanie z nich zdecydowało się 1 mln kredytobiorców.

Ten czynnik będzie również obecny w 2023 roku, na każdy kwartał roku, kredytobiorcom będzie przysługiwał jeden miesiąc wakacji kredytowych.

Z kolei kredyty hipoteczne z oprocentowaniem 2% to rozwiązanie proponowane osobom do 45 roku życia, które nie mają i nie miały mieszkania, domu ani spółdzielczego prawa do lokalu lub domu. Maksymalna wartość takiego kredytu to 500 tys. w przypadku jednej osoby i 600 tys. w przypadku małżeństwa lub rodziców z dzieckiem. Przez 10 lat spłaty kredytu rząd będzie dopłacał do raty kredytu, a dopłata pokryje różnice między rzeczywistym kosztem a oprocentowaniem na poziomie 2%. Rozwiązanie to, podobnie jak wszelkie interwencje na rynku nieruchomości, będą przedmiotem szczególnej uwagi.

Perspektywy rozwoju gospodarki (w tym m.in. potencjalne osłabienie konsumpcji prywatnej na skutek bardzo wysokiej inflacji, rozwój polityki monetarnej, możliwe opóźnienia w inwestycjach publicznych, ryzyko przedłużającego się kryzysu energetycznego) będą miały wpływ na popyt na produkty bankowe oraz ewentualne zmiany kosztów ryzyka. Na bieżąco monitorujemy rozwój sytuacji w otoczeniu Banku, w tym pośrednie i bezpośrednie skutki wojny w Ukrainie i dostosowujemy działania do obserwowanych wyzwań. W kontekście kierunków obserwowanych zmian założenia biznesowe Strategii

„Odpowiedzialny Bank. Nowoczesne bankowanie” pozostają aktualne, zaś cele realizowanych inicjatyw i projektów strategicznych podlegają cyklicznemu przeglądowi w celu zapewnienia dostosowania do aktualnych uwarunkowań zewnętrznych i wewnętrznych.

Ponadto będziemy dążyć do rozwoju usystematyzowanego podejścia do zarządzania danymi oraz rozwoju kompetencji w zakresie analityki danych. Będziemy kontynuować współpracę z Grupą PZU w zakresie oferty produktów ubezpieczeniowych i inwestycyjnych.