16. Podatek dochodowy
Istotne zasady rachunkowości
Podatek dochodowy obejmuje podatek bieżący oraz podatek odroczony. Podatek dochodowy ujmuje się w rachunku zysków i strat za wyjątkiem sytuacji, gdy podatek ujmowany jest w kapitale. Bieżący podatek stanowi zobowiązanie podatkowe jednostek Grupy odnoszące się do dochodu do opodatkowania wyliczone według obowiązującej stawki podatkowej, wraz ze wszystkimi korektami zobowiązania podatkowego dotyczącego poprzednich lat. Należności z tytułu podatków są wykazywane, jeśli jednostki Grupy mają wystarczającą pewność, iż istnieją i że zostaną one odzyskane.
Aktywa i rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego ujmowane są metodą bilansową, z tytułu różnic przejściowych pomiędzy wartością podatkową aktywów i zobowiązań, a ich wartością bilansową dla celów raportowania finansowego. Odroczony podatek dochodowy ustala się przy zastosowaniu stawek podatkowych obowiązujących prawnie lub faktycznie na koniec okresu sprawozdawczego, które zgodnie z oczekiwaniami będą obowiązywać w momencie realizacji określonych aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego lub realizacji zobowiązania z tytułu odroczonego podatku dochodowego.
Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego ujmowane są w odniesieniu do ujemnych różnic przejściowych w takiej wysokości, w jakiej jest prawdopodobne, że zostanie osiągnięty dochód do opodatkowania, który pozwoli wykorzystać te różnice.
Rezerwa na odroczony podatek dochodowy obliczona jest zgodnie z metodą zobowiązania bilansowego opartą na identyfikacji dodatnich różnic przejściowych pomiędzy wartością podatkową, a wartością bilansową aktywów i zobowiązań.
Informacje finansowe
Poniższe noty objaśniające prezentują rozbicie składników obciążenia wyniku brutto Grupy.
Uzgodnienie pomiędzy podatkiem obliczonym jako iloczyn wyniku finansowego brutto i obowiązującej stawki podatkowej
a rzeczywistym obciążeniem podatkowym wykazanym w skonsolidowanym rachunku zysków i strat.
| 2022 | 2021 | |
|---|---|---|
| Wynik finansowy brutto | 2 882 538 | 3 001 620 |
| Obciążenie podatkowe według zastosowanej stawki podatkowej | 547 682 | 570 308 |
| Różnice trwałe: | 615 365 | 254 754 |
| Przychody nie podlegające opodatkowaniu | -13 314 | -6 517 |
| Koszty nie stanowiące kosztów uzyskania przychodów, w tym: | 618 903 | 263 852 |
| składki i wpłaty na Bankowy Fundusz Gwarancyjny | 50 772 | 54 968 |
| podatek od niektórych instytucji finansowych | 164 576 | 136 595 |
| rezerwy na ryzyko prawne dotyczące walutowych kredytów hipotecznych w CHF | 301 797 | 37 370 |
| odpisy na oczekiwane straty kredytowe | 55 462 | 21 529 |
| pozostałe koszty nie stanowiące kosztów uzyskania przychodów | 46 296 | 13 390 |
| Wpływ stawek podatkowych stosowanych zgodnie z art.19 ust.1 pkt 2 UPDOP | -93 | 65 |
| Wpływ rozliczonych strat podatkowych | – | – |
| Ulgi podatkowe nieujęte w rachunku zysków i strat | 30 | 83 |
| Pozostałe | 9 839 | -2 729 |
| Efektywne obciążenie zysku brutto podatkiem dochodowym | 1 163 047 | 825 062 |
| Efektywne obciążenie zysku brutto podatkiem dochodowym (%) | 40,35% | 27,49% |
Zastosowana stawka podatkowa 19% jest obowiązującą w Polsce stawką podatku dochodowego od osób prawnych.
Podstawowe składniki obciążenia podatkowego w rachunku zysków i strat i kapitale własnym
| 2022 | 2021 | |
|---|---|---|
| RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT | ||
| Bieżący podatek dochodowy | -701 438 | -532 121 |
| Bieżące obciążenie podatkowe wykazane w rachunku wyników zysków i strat | -710 211 | -528 506 |
| Korekty dotyczące bieżącego podatku z lat ubiegłych | 10 618 | -2 233 |
| Pozostałe podatki (np. podatek pobrany u źródła) | -1 845 | -1 382 |
| Odroczony podatek dochodowy | -461 609 | -292 941 |
| Związany z powstaniem i odwróceniem się różnic przejściowych | -461 609 | -292 941 |
| Obciążenie podatkowe wykazane w skonsolidowanym rachunku zysków i strat | -1 163 047 | -825 062 |
| KAPITAŁY WŁASNE | ||
| Podatek bieżący dochodowy | – | -304 |
| Odroczony podatek dochodowy | 393 408 | 695 606 |
| Z tytułu dochodów i kosztów ujętych w innych składnikach całkowitego dochodu: | ||
| przeszacowanie instrumentów finansowych traktowanych jako zabezpieczenia przepływów pieniężnych | 230 642 | 407 275 |
| przeszacowanie aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody | 149 634 | 298 703 |
| Podatek dochodowy dotyczący pozycji, które są lub mogą zostać przeniesione w późniejszych okresach do rachunku zysków i strat | 380 276 | 705 978 |
| Podatek dochodowy dotyczący pozycji, które nie zostaną przeniesione w późniejszych okresach do rachunku zysków i strat | 13 132 | -10 372 |
| przeszacowanie instrumentów kapitałowych do wartości godziwej przez inne całkowite dochody | 11 221 | -1 292 |
| przeszacowanie zobowiązań z tytułu określonych świadczeń pracowniczych | 1 911 | -9 080 |
| RAZEM OBCIĄŻENIE | -769 639 | -129 760 |
| ZMIANY RÓŻNIC PRZEJŚCIOWYCH W CIĄGU 2022 ROKU | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| STAN NA POCZĄTEK OKRESU | ZMIANY ODNOSZONE NA | ZMIANA Z TYTUŁU ZMIAN W ZAKRESIE KONSOLIDACJI I INNE | STAN NA KONIEC OKRESU | |||||||
| RAZEM PODATEK ODROCZONY | W RACHUNKU ZYSKÓW I STRAT | W KAPITAŁACH | RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT | KAPITAŁY | RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT | KAPITAŁY | RAZEM PODATEK ODROCZONY | W RACHUNKU ZYSKÓW I STRAT | W KAPITAŁACH | |
| REZERWA NA PODATEK ODROCZONY | ||||||||||
| Przychody do otrzymania dotyczące papierów wartościowych | 35 270 | 35 270 | – | 788 117 | – | – | – | 823 387 | 823 387 | – |
| Przychody do otrzymania dotyczące kredytów | 114 863 | 114 863 | – | 75 784 | – | – | – | 190 647 | 190 647 | – |
| Dodatnia wycena dotycząca aktywów finansowych | – | – | – | 24 002 | – | – | – | 24 002 | 24 002 | – |
| Amortyzacja przyśpieszona | 143 324 | 143 324 | – | -2 042 | – | – | – | 141 282 | 141 282 | – |
| Ulga inwestycyjna | 3 673 | 3 673 | – | -467 | – | – | – | 3 206 | 3 206 | – |
| Zapłacone koszty pośrednictwa | 197 336 | 197 336 | – | 2 937 | – | – | – | 200 273 | 200 273 | – |
| Inne | – | – | – | 38 656 | – | – | – | 38 656 | 38 656 | – |
| Rezerwa brutto z tytułu podatku odroczonego | 494 466 | 494 466 | – | 926 987 | – | – | – | 1 421 453 | 1 421 453 | – |
| AKTYWO Z TYTUŁU PODATKU ODROCZONEGO | ||||||||||
| Koszty do poniesienia dotyczące papierów wartościowych | – | – | – | – | – | – | – | – | – | – |
| Koszty do poniesienia dotyczące depozytów i otrzymanych kredytów | 2 101 | 2 101 | – | 275 663 | – | – | – | 277 764 | 277 764 | – |
| Ujemna wycena dotycząca aktywów finansowych | 529 535 | 162 602 | 366 933 | 13 240 | 391 497 | – | – | 934 272 | 175 842 | 758 430 |
| Przychody otrzymane do rozliczenia w czasie od kredytów i rachunków bieżących | 299 001 | 299 001 | – | -12 552 | – | – | – | 286 449 | 286 449 | – |
| Koszty z tytułu odpisów na rezerwy kredytowe | 845 910 | 845 910 | – | 105 099 | – | – | – | 951 009 | 951 009 | – |
| Rezerwy na koszty osobowe | 118 722 | 108 186 | 10 536 | 11 707 | 1 911 | – | – | 132 340 | 119 893 | 12 447 |
| Rezerwy na koszty rzeczowe | 37 311 | 37 311 | – | 4 638 | – | – | – | 41 949 | 41 949 | – |
| Strata z lat ubiegłych | 4 319 | 4 319 | – | -2 781 | – | – | – | 1 538 | 1 538 | – |
| Różnica między wartością księgową i podatkową przedmiotów leasingu oraz inne różnice z umów leasingu | 238 592 | 238 592 | – | -7 554 | – | – | – | 231 038 | 231 038 | – |
| Inne | 42 878 | 42 878 | – | 77 918 | – | – | – | 120 796 | 120 796 | – |
| Aktywa brutto z tytułu podatku odroczonego | 2 118 369 | 1 740 900 | 377 469 | 465 378 | 393 408 | – | – | 2 977 155 | 2 206 278 | 770 877 |
| Obciążenie z tytułu odroczonego podatku dochodowego | X | X | X | -461 609 | 393 408 | – | – | X | X | X |
| Aktywa netto z tytułu podatku odroczonego | 1 648 808 | 1 271 339 | 377 469 | X | X | X | X | 1 578 527 | 807 650 | 770 877 |
| Rezerwa netto z tytułu podatku odroczonego | 24 905 | 24 905 | – | X | X | X | X | 22 825 | 22 825 | – |
| ZMIANY RÓŻNIC PRZEJŚCIOWYCH W CIĄGU 2021 ROKU | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| STAN NA POCZĄTEK OKRESU | ZMIANY ODNOSZONE NA | ZMIANA Z TYTUŁU ZMIAN W ZAKRESIE KONSOLIDACJI I INNE | STAN NA KONIEC OKRESU | |||||||
| RAZEM PODATEK ODROCZONY | W RACHUNKU ZYSKÓW I STRAT | W KAPITAŁACH | RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT | KAPITAŁY | RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT | KAPITAŁY | RAZEM PODATEK ODROCZONY | W RACHUNKU ZYSKÓW I STRAT | W KAPITAŁACH | |
| REZERWA NA PODATEK ODROCZONY | ||||||||||
| Przychody do otrzymania dotyczące papierów wartościowych | 165 | 165 | – | 35 105 | – | – | – | 35 270 | 35 270 | – |
| Przychody do otrzymania dotyczące kredytów | 110 415 | 110 415 | – | 4 448 | – | – | – | 114 863 | 114 863 | – |
| Dodatnia wycena dotycząca aktywów finansowych | 526 591 | 188 839 | 337 752 | -188 839 | -337 752 | – | – | – | – | – |
| Amortyzacja przyśpieszona | 124 137 | 124 137 | – | 19 187 | – | – | – | 143 324 | 143 324 | – |
| Ulga inwestycyjna | 4 094 | 4 094 | – | -421 | – | – | – | 3 673 | 3 673 | – |
| Zapłacone koszty pośrednictwa | 176 210 | 176 210 | – | 21 126 | – | – | – | 197 336 | 197 336 | – |
| Inne | – | – | – | – | – | – | – | – | – | – |
| Rezerwa brutto z tytułu podatku odroczonego | 941 612 | 603 860 | 337 752 | -109 394 | -337 752 | – | – | 494 466 | 494 466 | – |
| AKTYWO Z TYTUŁU PODATKU ODROCZONEGO | ||||||||||
| Koszty do poniesienia dotyczące papierów wartościowych | 267 891 | 267 891 | – | -267 891 | – | – | – | – | – | – |
| Koszty do poniesienia dotyczące depozytów i otrzymanych kredytów | 10 219 | 10 219 | – | -8 118 | – | – | – | 2 101 | 2 101 | – |
| Ujemna wycena dotycząca aktywów finansowych | 336 030 | 336 030 | – | -173 428 | 366 933 | – | – | 529 535 | 162 602 | 366 933 |
| Przychody otrzymane do rozliczenia w czasie od kredytów i rachunków bieżących | 308 873 | 308 873 | – | -9 872 | – | – | – | 299 001 | 299 001 | – |
| Koszty z tytułu odpisów na rezerwy kredytowe | 799 903 | 799 903 | – | 46 007 | – | – | – | 845 910 | 845 910 | – |
| Rezerwy na koszty osobowe | 127 607 | 107 992 | 19 615 | 194 | -9 079 | – | – | 118 722 | 108 186 | 10 536 |
| Rezerwy na koszty rzeczowe | 32 099 | 32 099 | – | 5 212 | – | – | – | 37 311 | 37 311 | – |
| Strata z lat ubiegłych | 7 942 | 7 942 | – | -3 623 | – | – | – | 4 319 | 4 319 | – |
| Różnica między wartością księgową i podatkową przedmiotów leasingu oraz inne różnice z umów leasingu | 230 775 | 230 775 | – | 7 817 | – | – | – | 238 592 | 238 592 | – |
| Inne | 41 228 | 41 228 | – | 1 367 | – | 283 | – | 42 878 | 42 878 | – |
| Aktywa brutto z tytułu podatku odroczonego | 2 162 567 | 2 142 952 | 19 615 | -402 335 | 357 854 | 283 | – | 2 118 369 | 1 740 900 | 377 469 |
| Obciążenie z tytułu odroczonego podatku dochodowego | X | X | X | -292 941 | 695 606 | 283 | – | X | X | X |
| Aktywa netto z tytułu podatku odroczonego | 1 248 747 | 1 566 884 | -318 137 | X | X | X | X | 1 648 808 | 1 271 339 | 377 469 |
| Rezerwa netto z tytułu podatku odroczonego | 27 792 | 27 792 | – | X | X | X | X | 24 905 | 24 905 | – |
W ocenie Grupy aktywo z tytułu podatku odroczonego w kwocie 1 578 527 tys. złotych wykazane na 31 grudnia 2022 roku jest możliwe w całości do zrealizowania. Analiza została przeprowadzona w oparciu o dotychczasowe wyniki spółek Grupy oraz zakładane wyniki w przyszłych okresach. W analizie tej przyjęto pięcioletni horyzont czasowy.
Na dzień 31 grudnia 2022 roku oraz na dzień 31 grudnia 2021 roku nie wystąpiły różnice przejściowe związane z inwestycjami w jednostkach zależnych i stowarzyszonych, na które nie utworzono rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego w związku ze spełnieniem warunków kontrolowania terminów odwracania się różnic przejściowych i występowaniem prawdopodobieństwa, że różnice te nie odwrócą się w dającej się przewidzieć przyszłości.
Kwota nierozliczonej straty podatkowej, która nie została ujęta w aktywie z tytułu odroczonego podatku dochodowego oraz
termin do którego istnieje możliwość wykorzystania nieujętej straty podatkowej.
| ROK WYGAŚNIĘCIA NIEROZLICZONYCH STRAT PODATKOWYCH | KWOTA RÓŻNIC NA 31.12.2022 | KWOTA RÓŻNIC NA 31.12.2021 |
|---|---|---|
| 2022 | – | 6 457 |
| 2023 | 11 607 | 11 462 |
| 2024 | 28 | 28 |
| 2025 | 239 | 239 |
| 2026 | 374 | 374 |
| 2027 | 106 | – |
| Bezterminowo | – | – |
| Razem | 12 354 | 18 560 |